بررسی ضرورت ها و موانع استقرار واحد حسابرسی داخلی در دانشگاه های دولتی ایران

حسابرسی¬داخلی نوعی فعالیت اطمینان¬دهی و مشاوره¬ای مستقل و بی¬طرفانه است که با هدف ارزش¬آفرینی و بهبودعملکرد سازمان انجام می¬شود، و به مدیران سازمان¬ها در ایفای هرچه¬بهتر مسئولیت¬شان کمک می¬کند. اگرچه استقرار واحد حسابرسی¬داخلی در ایران بیشتر در واحدهای اقتصادی مطرح است، اما در کشورهای توسعه¬یافته این کارکرد در سازمان¬های دولتی نیز بطورکامل نهادینه شده¬است. باتوجه به عضویت ایران از 1391 در اینتوسای و تاکید این نهاد بر استقرار واحد حسابرسی داخلی در نهادهای دولتی، تاکنون در بسیاری از بخش¬های دولتی ایران توجه¬چندانی به استقرار این واحدنشده¬است. هدف این پژوهش بررسی ضرورت¬ها و موانع استقرارواحد حسابرسی داخلی در دانشگاه های دولتی وابسته به وزارت علوم است. پژوهش حاضر پیمایشی و کاربردی است. نمونه¬ی مورد بررسی شامل 193 نفر از کارشناسان ذی¬ربط امورمالی دانشگاه¬ها و افراد حرفه¬ای شاغل خارج از دانشگاه¬ها است. اطلاعات پژوهش با استفاده از پرسشنامه¬ گردآوری شده¬است. از آزمون¬های آماری «t یک نمونه¬ای»، «تحلیل عاملی»، «تحلیل واریانس»، «فریدمن» برای یافتن پاسخ سوالات پژوهش استفاده¬شده¬است. نتایج نشان می¬دهد که 4 عامل اصلی: «ایجاد ارزش افزوده از طریق اطمینان بخشی»، «افزایش اثربخشی فرایند کنترل بودجه¬ای»، «ایجاد ارزش افزوده از طریق ایجاد بصیرت و ارزیابی بی¬طرفانه»، «بهبود سلامت اداری، افزایش سطح آگاهی سازمانی و کمک به حسابرسان مستقل» عوامل اصلی ضرورت استقرار واحد حسابرسی¬داخلی در دانشگاه¬های دولتی ایران هستند. همچنین موانع پیش¬روی استقرار واحد حسابرسی داخلی، در 3گروه اصلی: «موانع فرهنگی، سازمانی و قانونی»، «عدم¬شناخت، آموزش و هماهنگی مناسب» و «موانع مرتبط باکارکنان واحد حسابرسی داخلی» جای می¬گیرند. یافته¬های پژوهش بخوبی ضروت¬ها و ارزش¬آفرینی¬های واحد حسابرسی¬داخلی در دانشگاه¬ها را نشان می¬دهد، ازاین¬رو پیشنهاد می¬شود که به¬منظور بهبود و ارتقاء سطح عملکرد دانشگاه¬های دولتی ایران، واحد حسابرسی¬داخلی در این نهادها مستقرشود.